قبله یا نمازسوی در اصطلاح اسلامی، به سمتی گفته میشود که مسلمانان رو به آن نماز میگزارند. این جهت نه فقط در احکام نماز بلکه در بسیاری از دیگر احکام اسلامی همچون ذبح حیوانات و دفن مردگان اهمیت دارد. جهت قبله در ابتدای اسلام بهسوی مسجدالاقصی بود که در سال دوم هجرت به سمت کعبه تغییر یافت. آیات ۱۴۲ تا ۱۴۴ سورهٔ بقره در این باره نازل شدند.
همچنین مردگان را در قبر به شکلی روی دست راست میخوابانند که بدنشان رو به قبله باشد. بسیاری از کارهای مسلمانان (مانند خوابیدن، دعا کردن، غذا خوردن، نشستن و...) مستحب است رو به قبله باشد. قبلهٔ مسلمانان ابتدا به طرف بیتالمقدس بود، که بعدها در هنگام اقامت محمد در مدینه به سوی کعبه (درون مسجدالحرام) تغییر کرد. عرض جغرافیایی کعبه ۲۱ درجه و ۲۵ دقیقه و ۲۱ ثانیه شمالی و طول جغرافیایی آن ۳۹ درجه و ۴۹ دقیقه و ۳۴٫۲۵ ثانیه شرقی است.
روش یافتن قبله
قبله یا نمازسوی را از راههای گوناگونی میتوان یافت:
- قبلهنما: دقیقترین روش تعیین قبله، بهوسیله قبلهنماست، که آن هم با یک قطبنما انجام میگیرد.
- قطبنما: هرگاه با قطبنما جهت شمال را مشخص کردیم، و با نقشه اختلاف زاویهٔ جهت قبله با قطب را اندازهگیری نمودیم -مطابق شکل- میتوانیم جهت قبله را به صورت تقریبی بیابیم. این روش به دلیل در نظر نگرفتن انحنای زمین میتواند بسیار نادقیق باشد. مثلاً در آمریکای شمالی جهت قبله به سمت شمال یا شمال شرقی است، در صورتی که این روش جهت جنوب شرقی را نشان خواهد داد.
- سایه روزانه شاخص: در هر نقطه کره زمین هر روز زمان خاصی سایه شاخص به سمت قبله امتداد پیدا می کند که گاه توام با جدول تعیین اوقات شرعی محاسبه میشود.
- سایه شاخص در دو روز خاص که خورشید دقیقاً بالای کعبه قرار میگیرد در زمان یکنواختی در تمام کره زمین به طرف قبله می باشد، یعنی اگر رو به خورشید بایستید، رو به قبله ایستادهاید. این دو زمان عبارتاند از: روز ۷ خرداد ساعت ۱۳ و ۴۸ دقیقه به وقت تابستانی ایران (۹:۱۸ گرینویچ)؛ و روز ۲۵ تیرماه ساعت ۱۳ و ۵۷ دقیقه به وقت تابستانی ایران (۹:۲۷ گرینویچ)؛ که ایندو تاریخ در بعضی سالها بندرت یکروز جلوتر را نشان می دهد، البته برای قبله نمایی در مقیاس معمولی تفاوت چشمگیری در روز قبل یا بعد این دو تاریخ وجود ندارد و روزهای همجوار تنها یک دقیقه تفاوت زمانی نشان میدهد. این دو روز معمولا سالانه در پایگاه اینترنتی مرکز تقویم ایران ذکر میشود.[۲]
- محراب مسجد: محراب مساجد به طرف قبلهاست. در نمازخانهها هم معمولاً جهت قبله با پیکانی مشخص شدهاست.
- قبرستان: مرده را در قبر روی دست راست، به سمت قبله میخوابانند. پس اگر شما طوری ایستاده باشید که نوشتههای سنگ قبر را به درستی میخوانید، سمت چپتان قبلهاست.
- دستشویی: از آنجا که قضای حاجت رو به قبله نباید باشد، معمولاً مستراحها را عمود بر قبله میسازند. این هم -در جایی که اصول اسلامی ساخت رعایت شده- میتواند کمککار باشد.
:: بازدید از این مطلب : 315
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0